Strengere handhaving schijnzelfstandigheid schilders

Vanaf 1 januari 2025 stopt de Belastingdienst met het gedoogbeleid rond de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA). Dit betekent dat de Belastingdienst vanaf die datum strenger gaat controleren op schijnzelfstandigheid bij bedrijven die werken met zzp’ers. Dit gaat de Belastingdienst doen voor alle zzp'ers en bedrijven, dus ook voor zzp schilders en schildersbedrijven. Als een zzp Schilder eigenlijk in verkapte loondienst werkt (via een zzp constructie), dan kan de Belastingdienst na controle schildersbedrijven een naheffing, boete of verplichting tot correctie opleggen. Deze maatregelen kunnen ook met terugwerkende kracht (vanaf 1 januari 2025) gelden, dus schildersbedrijven moeten goed op gaan letten, hun zaakjes op orde hebben en zich aan de regels gaan houden. Doen ze dat niet, dan lopen ze grote financiële risico’s.

De Wet DBA

Werken als zzp’er is in Nederland de afgelopen jaren gestegen in populariteit. Sinds 2013 is het aantal zzp’ers met 336.000 toegenomen. Ook in de schildersbranche is het aantal zzp schilders de afgelopen jaren flink toegenomen. Soms zelfs aangemoedigd door werkgevers die omwille van minder risico’s en verplichtingen, liever werknemers als zzp’ers inhuurde dan in loondienst namen. Deze laatste ontwikkeling heeft er o.a. ook voor gezorgd dat veel zzp’ers hun werkzaamheden niet voor meerdere opdrachtgevers uitvoeren, maar slechts voor één opdrachtgever, waar zij voor een langere periode werkzaamheden voor verrichten. Deze verkapte vorm van werken als zzp’er wordt ook wel schijnzelfstandigheid genoemd. Dit staat haaks op de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA). De Wet DBA is namelijk een wet die in het leven is geroepen ter bestrijding van deze schijnzelfstandigheid. Deze wet beoogt werknemers en werkgevers meer zekerheid te geven over de aard van hun arbeidsrelatie. Tot op heden gold hier vanuit de Belastingdienst een gedoogbeleid voor, maar daar komt per 1 januari 2025 verandering in.

Risico’s schijnzelfstandigheid

Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer een zzp Schilder officieel als zelfstandige werkt voor meerdere opdrachtgevers, maar feitelijk werkzaamheden uitvoert voor slechts één opdrachtgever en op de werkvloer dezelfde positie heeft als een Schilder in loondienst. Schildersbedrijven kiezen hier soms liever voor, omdat dit voordeliger is en minder risico’s met zich meebrengt. Voor een Schilder in loondienst moet de werkgever namelijk loonheffingen inhouden en betalen. Daarnaast moet de werkgever meestal loon doorbetalen bij ziekte en vakantie en gelden er bijvoorbeeld specifieke regels bij ontslag. Voor de zzp Schilder die vaak aanzienlijk meer verdient dan een Schilder in loondienst, zitten hier echter meer risico’s aan verbonden dan dat hij/zij zelf vaak beseft. Als zzp Schilder moet je namelijk zelf opdraaien voor deze kosten en zzp schilders hebben geen recht op sociale zekerheid (ziekteverlof of een werkloosheidsuitkeringen). Daarnaast moeten ze ook hun eigen pensioen verzorgen.

Hoe gaat de overheid controleren?

De Belastingdienst zal een belangrijke rol gaan vervullen in het uitvoeren van controles, om te bepalen of er sprake is van schijnzelfstandigheid. In de praktijk betekent het stopzetten van het gedoogbeleid dat de Belastingdienst schildersbedrijven kan controleren en er naheffingen kunnen komen als er sprake blijkt van schijnzelfstandigheid. Als een schildersbedrijf zich niet aan de regels houdt, kan de Belastingdienst zelfs tot vijf jaar terug een naheffing opleggen. Echter, de Belastingdienst kan dat alleen met terugwerkende kracht doen vanaf 1 januari 2025, omdat dat de datum is waarop het gedoogbeleid stopt.

Gevolgen voor schildersbedrijven

Het is belangrijk voor schildersbedrijven om extra scherp te zijn en hun samenwerking met zzp schilders onder de loep te nemen. Voor schildersbedrijven die regelmatig samenwerken met zzp'ers, brengt een eventuele beschuldiging van schijnzelfstandigheid door de Belastingdienst aanzienlijke risico’s met zich mee. Als de Belastingdienst oordeelt dat een zzp Schilder feitelijk als Schilder in loondienst moet worden beschouwd i.p.v. een zzp’er, kan het betekenen dat het schildersbedrijf met terugwerkende kracht loonbelasting en werkgeversheffingen moet gaan betalen, wat kan leiden tot aanzienlijke naheffingen en boetes, daar zit niemand op te wachten, dus zorg dat je hier aandacht aan besteedt en dat je zeker weet dat de samenwerkingen met Schilder zzp’ers binnen jouw schildersbedrijf voldoen aan de eisen die de Belastingdienst hier aan stelt.

Gevolgen voor zzp schilders

Ook voor zzp schilders die zich niet aan de regels houden, kunnen de gevolgen groot zijn. Wordt er door de Belastingdienst vastgesteld dat je eigenlijk als Schilder in loondienst werkt, dan verlies je de status van zelfstandige. Dit betekent dat je opdrachtgever verantwoordelijk wordt voor de loonheffingen en belastingen, wat grote gevolgen kan hebben voor je ondernemerschap en je vrijheid als zelfstandige Schilder. Ook kan je boetes opgelegd krijgen. Dus zorg ervoor dat je goed voorbereid bent.

Verschillen zzp’er en schijnzelfstandige zzp’er

Een zzp Schilder behoort dus voor meerdere opdrachtgevers te werken, bepaalt zelf zijn werktijden, gebruikt zijn eigen spullen en is verantwoordelijk voor de kwaliteit en oplevering van het uitgevoerde werk. Een zzp Schilder die door de Belastingdienst verdacht wordt van schijnzelfstandigheid kan ervan verdacht worden dat hij/zij fulltime voor één opdrachtgever werkt, spullen van de opdrachtgever gebruikt op de werkvloer, instructies opvolgt van een leidinggevende die in loondienst is bij de opdrachtgever en een vast werkschema heeft. In zo’n geval lijkt de relatie meer op een verkapte vorm van loondienst, dan een relatie tussen een opdrachtgever die een zelfstandige inhuurt voor het uitvoeren van specifieke werkzaamheden of van een tijdelijk project.

Voorbereiding

Zowel zzp schilders als schildersbedrijven die met zzp schilders werken, zullen zich dus goed moeten gaan voorbereiden om er zeker van te zijn dat ze de wet niet overtreden en geen naheffingen en boetes opgelegd zullen krijgen na 1 januari 2025. De volgende stappen dienen ze o.a. te ondernemen om beschuldigingen van schijnzelfstandigheid rondom zzp’ers te voorkomen:


Voor de zzp Schilder hebben wij de volgende voorbereidingstips:

• Opdrachtgevers
  Werk voor minimaal drie opdrachtgevers om te voorkomen dat het lijkt alsof je in loondienst bent bij één opdrachtgever.
• Werk zelfstandig
  Zorg dat je zelf bepaalt hoe en wanneer je werkt en welke spullen je gebruikt bij het uitvoeren van je werkzaamheden. Zorg er ook voor dat de spullen die je gebruikt voor het uitvoeren van je werk jouw eigendom zijn.
• Check contracten
  Kijk lopende en toekomstige contracten extra goed na om zeker te weten dat je als zelfstandige Schilder wordt gezien door de opdrachtgever.
• Volg Belastingdienst informatiesessies en trainingen 
  Volg informatiesessies en online trainingen die de Belastingdienst de komende maanden organiseert, zodat je altijd op de hoogte bent van de laatste ontwikkelingen rondom de Wet DBA.
• Vragen of advies
  Neem voor meer vragen of advies contact met ons op, door het contactformulier op deze pagina te gebruiken.
  
  

Voor schildersbedrijven hebben wij de volgende voorbereidingstips:

• Evalueer contracten
  Neem al je zzp schilders contracten goed onder de loep en evalueer per contract of de contracten voldoen aan de nieuwe wet- en regelgeving.
• Modelovereenkomsten
  Gebruik voor het eerste punt hierboven modelovereenkomsten van de Belastingdienst om er zeker van te zijn dat je de juiste overeenkomsten gebruikt om zo het financiële risico te minimaliseren.
• Ga met elkaar in gesprek
  Ga tijdig in gesprek met zzp schilders (dus niet op of na 1 januari 2025 maar daarvoor). Bespreek de nieuwe regels, de verwachtingen en eventuele aanpassingen van beide kanten.
• Beperkte aansturing zzp’ers
  Controleer werkinstructies die op de werkvloer gegeven worden en zorg er voor dat er beperkte aansturing is van zzp schilders door eigen personeel (om zo de schijn van een arbeidsrelatie te voorkomen).
• Leg afspraken schriftelijk vast
  Leg afspraken, voorwaarden en opdrachten schriftelijk vast en documenteer ze overzichtelijk, zodat ze bij controles direct overhandigd kunnen worden aan de Belastingdienst.
• Juridisch advies inschakelen
  Schakel bij twijfel over werken met zzp schilders eventueel juridisch advies in. Zo kan een expert (voordat de Belastingdienst dit doet) controles uitvoeren om er zeker van te zijn dat er aan de wet voldaan wordt.

Conclusie

Hoewel de regels niet nieuw zijn, zal de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 dus veel strenger toezien binnen de schildersbranche op schijnzelfstandigheid en controles uitvoeren die serieuze gevolgen kunnen hebben. Zowel schildersbedrijven als zzp schilders moeten zich goed voorbereiden om financiële en juridische problemen te voorkomen. Proactieve maatregelen kunnen beschermen tegen de negatieve gevolgen van schijnzelfstandigheid en zorgen voor een duidelijke scheiding tussen schilders in loondienst en zzp schilders.